Rekabet Kurumu Açıkladı: Meta’nın Kesinleşen Süreli Para Cezası Yarım Milyarı Aştı
Rekabet Kurumu, yaptığı açıklama ile birlikte Meta’nın 20.10.2022 tarihli Kurul Kararı ile getirilen yükümlülükler için sunduğu çözüm önerilerini kabul ettiğini açıkladı. Meta’nın süreli para cezası da 522 milyon TL olarak kesinleşti. Bahsi geçen kararda Rekabet Kurulu, Meta’nın Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetlerinden topladığı verileri birleştirerek sosyal ağ hizmetleri ile çevrim içi görüntülü reklamcılık pazarlarında faaliyet gösteren rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı ve pazara giriş engeli yarattığı yönünde karar almıştı. Meta’ya 364 milyon TL idari para cezası kesilmişti.
İşte Rekabet Kurumu’nun açıklaması:
“Rekabet Kurulunun 20.10.2022 tarihli ve 22-48-706-299 sayılı kararında, META’nın Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetlerinden topladığı verileri birleştirerek sosyal ağ hizmetleri ile çevrim içi görüntülü reklamcılık pazarlarında faaliyet gösteren rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırdığı ve pazara giriş engeli yarattığı tespit edilerek META’ya 346 milyon TL idari para cezası verilmiştir. Kurul ayrıca META’ya, ihlalin giderilmesi ve pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek için gerekçeli kararın tebliğini takiben 1 ay içinde hangi tedbirleri alacağını Kuruma sunması ve süresi içinde sunulan tedbirleri 6 ay içinde yerine getirip 5 yıl boyunca Kuruma yılda bir kez periyodik rapor sunması yükümlülüklerini getirmiştir. Kurul, bu yükümlülüklerden biri olarak, META’nın Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetleri arasında verilerinin birleştirilmesi için uyum tedbiri kapsamındaki yükümlülük uygulanmadan önce onay veren kullanıcılardan yeniden onay almasını istemiştir.
META’ya bahse konu tedbir önerilerini sunması için tanınan süre 11.12.2023 tarihinde sona ermiştir. META tarafından Kuruma sunulan öneriler Kurulun 21.12.2023 tarihli toplantısında görüşülmüş ve uyum tedbirlerinin 20.10.2022 tarihli ve 22-48-706-299 sayılı kararında hükme bağlanan “Belirtilen ihlali sonlandırmak ve pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek için gerekli tedbirleri, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren en geç 1 (bir) ay içerisinde Kuruma sunması” şeklindeki yükümlülüğü karşılamakta yeterli olmadığı değerlendirilmiştir.
Kurul söz konusu değerlendirmesinde, uyum tedbirinin hayata geçirilmesinden önce Facebook, Instagram ve WhatsApp hizmetleri arasında verilerinin birleştirilmesine onay veren kullanıcılardan bu tercihlerine ilişkin kendilerinden yeni bir onay talep edilirken kullanıcılara gösterilecek ekran görüntüsüne odaklanmıştır. Bu çerçevede, META tarafından sunulan uyum tedbirinin;
Kullanıcıları veri birleştirmeye onay verecek şekilde yönlendirici nitelikte dizayn edilmesi,
Yeterince şeffaf olmaması,
Kullanıcıların hesapları arasında verilerin birleştirilmesini reddetmesi halinde de uygulamayı kullanabileceklerine yönelik bilgilendirmeler içermemesi,
Veri birleştirilmesine onay vermek istemeyen kullanıcılar ile onay vermek isteyen kullanıcılara aynı kolaylıkta bir ekran sunmaması
gerekçeleriyle soruşturma kapsamında ele alınan rekabet karşıtı endişeleri gidermesi hususunda yeterli olmadığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle, Kurulun 21.12.2023 tarihli ve 23-60/1162-417 sayılı kararı ile META ekonomik bütünlüğüne, 4054 sayılı Kanun’un 17. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile ikinci fıkrası kapsamında 12.12.2023 tarihinden başlamak üzere dosya kapsamında oluşan rekabet karşıtı endişeleri giderecek nitelikteki uyum tedbirlerinin Kurum kayıtlarına girmesine kadar her gün için 2022 yılı gayri safi gelirlerinin onbinde beşi oranında idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.
Devam eden süreçte, META tarafından nihai olarak 05.04.2024 tarihinde sunulan dilekçede yer alan uyum tedbirleri 24.04.2024 tarihli Kurul toplantısında görüşülmüş ve Kurulun 20.10.2022 tarihli ve 22-48-706-299 sayılı kararında öngörülen ihlali sonlandırmak ve pazardaki etkin rekabetin tesis edilmesini temin etmek noktasında yeterli görülmüştür. Bu nedenle, META’ya 12.12.2023 tarihinden başlamak üzere uygulanan idari para cezası 04.04.2024 tarihi itibarıyla sonlandırılmış olup 115 gün için toplam 551.557.589,86 TL idari para cezası uygulanmasına 24-20/467-197 sayı ile karar verilmiştir.
META tarafından sunulan uyum tedbirlerine göre kullanıcılar, Facebook ve Instagram uygulamalarındaki hesaplarını “Hesaplar Merkezi” üzerinden birleştirmediği sürece META tarafından kullanıcıların kişisel verileri birleştirilemeyecektir. Daha önce hesaplarını birleştirmiş kullanıcılar ise Haziran ayı itibarıyla yeni bir “Onay Ekranı” ile karşılacaktır. Böylece kullanıcılar daha önce birleştirdikleri hesabı/hesapları diledikleri gibi basit bir şekilde ayırabilecektir. Kullanıcılar kazandıkları bu seçim hakkının yanı sıra, bu ekranda hangi verilerinin ne şekilde birleştirileceği hakkında ayrıntılı olarak bilgilendirilecektir. Kullanıcılar daha sonra fikir değiştirmeleri durumunda ise tekrar istedikleri hesap veya hesaplara ilişkin verileri “Hesaplar Merkezi” üzerinden birleştirme imkanına sahip olacaktır.”
