ÜNLÜ komedyen Cem Yılmaz’ın esprilerinin ‘sürdürülebilirlik’ sırrı, tespit niteliğinde olması. Hayatın akışında fark edilmeyenlerle ilgili güldürerek farkındalık yaratıyor. Onlardan biriydi ‘little little into the middle’ (Azar azar ortaya). ‘Uyanık’ Türk turistin restoranda yemek alışkanlıklarını Avrupa’ya uyarlama formülünü anlatarak yıllarca akıllarda kalacak bir kalıp bıraktı yeme-içme sektörüne.
Son dönemde konuştuğumuz porselen ihracatçılarının verdiği bilgiler, bu kalıbın yeme içme sektörünün gerçeği haline geldiğini ortaya koyuyor. Bonna markasıyla 100 ülkeye ihracat yapan Kar Porselen’in Genel Müdürü Erbil Aşkan, Hürriyet’e yaptığı değerlendirmede sektördeki en önemli trendin ürünlerdeki ‘küçülme’ olduğunu söyledi. Aşkan, Türkiye’nin ilk HoReCa markası olarak faaliyet gösteren şirketin ikinci kuşak temsilcisi. Kendi deyimiyle, “Sektörde büyümüş.” Avrupa’da birçok Michelin yıldızlı restorana porselen sofra takımları üretiyor. Bunun yanında daha alt gelir grubunu temsil eden işletmelere de dünya çapında satış yapıyor.
Aşkan, sektöründeki yeni trendleri ‘sürdürülebilirlik ve sadeleşme’ olarak özetledi. Yaşanan global ekonomik durgunluğun ise yeme-içme sektörünü ortaya konulan paylaşım tabaklarına ittiğinin altını çizdi.
Erbil Aşkan
PANDEMİ MİLAT OLDU
Aşkan’ın verdiği bilgilere göre şirketin Çayırova ve Bilecik’te bulunan iki fabrikası, yüzde 90 HoReCa (hotel, restoran, kafe) sektörüne üretim yapıyor. Sektör büyük. Futuremarket Insights’ın (FMI) raporuna göre küresel sofra takımı pazarı 2023’te 47 milyar dolarlık büyüklüğe ulaştı. Bunun yüzde 7’ye yakınının HoReCa’da olduğu tahmin ediliyor. Öne çıkan ülkeler olarak ABD, Brezilya, Meksika, Almanya, İngiltere, İspanya, İtalya, Fransa, Rusya, Türkiye, Güney Afrika, Çin, Hindistan, Japonya, Avustralya ve Körfez İşbirliği Konseyi Ülkeleri’nin gösterildiği araştırma küresel sofra takımı pazarının yüzde 30’unun seramik-porselen olduğunu ortaya koyuyor. Pazarın büyük bölümünü tabak ve kaseler oluşturuyor. Diyor ki araştırma, “Küresel pazarda tabak ve kase satışlarının yüzde 3.9 yıllık bileşik büyüme oranında artması bekleniyor.” Aynı araştırma sofra takımı satışlarının pandemiden olumsuz etkilendiğinin de altını çiziyor. Ekonomik olumsuzlukların sektörü dönüştürdüğünü vurguluyor.
EV DIŞINDA YEMEK PAHALI
Kar Porselen’in Genel Müdürü Aşkan da bu dönüşümü üretim bandında yaşayanlardan. Bunu şöyle anlattı: “Pandemi sektör için önemli bir sınavdı. Biz şirket olarak iyi bir sınav verdik. Bu yıl temmuza kadar siparişler dolu. Yine de zor yıllar. Ev dışında yeme içme tüm dünyada pahalı oldu. Türkiye’de daha da arttı. Tüm dünyada restoranlar giderleri kısmak için porsiyon küçültüyor. Mekan kiraları arttı. Daha dar alana daha çok masa koymaları lazım. Daha küçük malzemelere, daha fiyat odaklı yaklaşıyorlar. Tabakların çapı yüzde 20 küçüldü.”
PAYLAŞIM YEMEĞİ TRENDİ VAR
Aşkan Avrupa’daki yeni trendi şöyle anlattı: “Avrupa’da paylaşım yemeği trendi var. Müşteriler de maliyet hesabı yapıyor. Her yemekten tatmak moda. Servisler de 21 cm’lik pasta tabağında yapılıyor. Ona birçok lezzet konuluyor. Beş yıl önce bireysel servis öndeydi, şimdi paylaşım tabağı isteniyor. Bize gelen büyük tabak siparişleri azaldı. Pazar doymaktan, lezzet deneyimine doğru evriliyor. Sadece üst segment restoranlarda değil, ortaya doğru kaydı bu deneyim trendi.”